نصب آسانسور در یک ساختمان قدیمی سه یا چهار طبقه و فاقد آسانسور کیفیت زندگی ساکنان را متحول میکند. برای افراد سالخورده و دچار محدودیت حرکتی رفاه و آسایش و برای جوانان جلوگیری از فرسایش مفاصل را به ارمغان می آورد و با افزایش بهای ساختمان چند برابر هزینه ی پرداخت شده از سوی مالکان را در هنگام فروش به آنها باز میگرداند.

طی سالهای گذشته تقاضا برای نصب آسانسور در ساختمان های قدیمی رشد فزاینده ای داشته و با پیشرفت تکنولوژی امکان نصب و راه اندازی آسانسور در بسیاری از اماکن که پیش از این نصب آسانسور در آنها مقدور نبود فراهم گردیده است.

در طی این مقاله سعی شده تا در قالب پاسخ به پرسشهای متداول در این زمینه ، ابهامات در خصوص نصب و راه اندازی آسانسور در ساختمان های قدیمی برطرف گردد.

۱) آیا امکان نصب آسانسور در تمامی ساختمان های قدیمی وجود دارد ؟

پاسخ : جهت نصب آسانسور در هر ساختمانی ، اعم از مسکونی ، اداری ، تجاری ، انبار و غیره نیاز به بازدید ساختمان از سوی کارشناسان شرکت نصاب وجود دارد و بایستی مواردی از قبیل مقاومت سازه ساختمان و امکان تقویت آن ، وجود محل مناسب برای نصب و سایر موارد فنی کنترل گردد. با توجه به پیشرفت تکنولوژی و وجود سیستم های بالابر جدید در حال حاضر امکان نصب آسانسور در اکثر بناهای قدیمی وجود دارد و فقط بایستی نوع و روش مناسب توسط شرکت های دارای مجوز ، عضو سندیکا و دارای تجربه ی لازم در خصوص نصب آسانسور در ساختمان های قدیمی مشخص شود.

حداقل فضای مورد نیاز بزای نصب آسانسور ۱۰۰ در ۱۶۰ و یا ۱۴۵ 
در ۱۴۵ میباشد و در اندازه های پایین تر از ۱۲۰ در ۱۲۰ قابل اجرا نمیباشد

۲) نصب آسانسور در ساختمانهای قدیمی در چه مکانهایی امکان پذیر است ؟

پاسخ : متاسفانه در اقلب ساختمان های قدیمی محلی برای نصب آسانسور در آینده تعبیه نشده است و چالش اصلی برای نصب آسانسور در چنین ساختمان هایی امکان سنجی و یافتن محل مناسب برای نصب آسانسور می باشد. چنانچه در بین راه پله ها فضای نور گیر با متراژ وجود داشته باشد بهترین شرایط برای نصب آسانسور فراهم است.

جدول حداقل متراژ برای کابین آسانسور بر اساس نفر

حداقل متراژ کابین تعداد نفر
۰.۶ متر مربع سه نفره
۰.۸ متر مربع چهار نفره
۱ متر مربع پنج نفره

در صورت وجود امکان نصب آسانسور در فضای میانی راه پله ها ورودی درب آسانسور به راه پله و در مجاورت درب ورودی واحد ها خواهد بود و نیاز به تخریب نیز به حداقل میرسد. اما چنانچه چنین فضایی وجود نداشته باشد میتوان موارد زیر را در نظر گرفت :

الف : نصب آسانسور در نور گیر
ب : نصب آسانسور در حیاط
ج : تخریب بخشی از ساختمان و ایجاد فضای مناسب

۳ ) آیا برای نصب آسانسور حتماً به حفر چاله ی آسانسور و برق سه فاز نیاز است ؟

پاسخ : در صورت نصب آسانسور هیدرولیک خانگی (هوم لیفت Home Lift) نیاز به حفر چاله ی آسانسور وجود ندارد و این آسانسور ها نیاز به برق سه فاز هم نداشته و ب برق تک فاز ۲۲۰ ولت کار میکنند. استفاده از آسانسور های هوم لیفت در سالهای اخیر امکان نصب آسانسور در بسیاری از ساختمان هایی که پیش از این قادر به نصب آسانسور نبوده اند را فراهم کرده است. این آسانسور ها نیاز به ساخت متور خانه در پشت بام هم نداشته و بسیار کم صدا می باشند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص آسانسور های هوم لیفت مقاله ی “آسانسور های هیدرولیکی خانگی ، هوم لیفت” نوشته شده توسط کاظم قلی زاده را بخوانید

۴) آیا برای نصب آسانسور در ساختمانهای قدیمی نیاز به رضایت کلیه ساکنین وجود دارد ؟

پاسخ : برای نصب آسانسور در یک ساختمان قدیمی چنانچه از قبل فضایی برای نصب آسانسور در آینده در نظر گرفته نشده باشد ، با توجه به اینکه برای نصب باید از فضاهای مشاع ساختمان بهره برد رضایت کلیه ی ساکنین شرط اولیه و لازم برای شروع کار میباشد. در بسیاری از موارد علت عدم نصب آسانسور در ساختمانهای قدیمی عدم رضایت برخی از ساکنین (مالکین واحد های طبقه ی اول) می باشد. مالکین طبقه ی اول از نصب آسانسور منتفع نمیشوند و در صورت نصب در بسیاری مواقع باید از فضای نور گیر که به عنوان حیاط خلوت در اختیار طبقه ی اول است صرف نظر کنند یا جلوی یکی از پنجره هایشان کور شود. بنابر این کسب رضایت ساکنین طبقه همکف معمولاً دشوار است.

۵) قانون تقسیم هزینه نصب آسانسور چیست ؟

پاسخ : چون نصب آسانسور در ساختمان های قدیمی کاری اختیاری است در قانون شرایطی برای تقسیم هزینه های نصب پیش بینی نشده است. ولی در سالهای اخیر با توجه به گسترش این کار روشی به عنوان عرف در نظر گرفته شده است که به شرح زیر است :

پرداختی مالکان طبقه دوم دو برابر پرداختی مالکان طبقه اول خواهد بود

پرداختی مالکان طبقه سوم دو برابر پرداختی مالکان طبقه دوم خواهد بود

پرداختی مالکان طبقه چهارم دو برابر پرداختی مالکان طبقه سوم خواهد بود

و الی آخر

بنابر این مثلاً در یک ساختمان ۴ طبقه طبقه اول یک برابر ، طبقه دوم دو برابر ، طبقه سوم چهار برابر و طبقه چهارم هشت برابر پرداخت میکنند . بنابر این کل هزینه تقسیم بر ۱۵ میشود و طبقه اول یک پانزدهم ، طبقه دوم دو پانزدهم ، طبقه سوم چهار پانزدهم و طبقه چهارم هشت پانزدهم از کل مبلغ را پرداخت میکنند.

البته اگر ساختمان دارای پارکینگ نباشد معمولاً طبقه همکف هزینه را متقبل نخواهد شد.

۶) چه آسانسوری برای نصب در ساختمان های قدیمی مناسب است ؟

پاسخ : بسته به شرایط ساختمان ، میتوان از آسانسور های کششی ، هیدرولیک یا هوم لیفت استفاده کرد که تشخیص نوع مناسب برای هر ساختمان با کارشناسان فنی نصب آسانسور می باشد. در صورت وجود شرایط می توان از کابین های شیشه ای و مدرن و یا انواع تزیینات دیگر بهره برد.

۷) آیا برای نصب آسانسور در ساختمان های قدیمی نیاز به اخذ مجوز وجود دارد ؟

پاسخ : در صورت نصب آسانسور بدون مجوز و یا اخذ تاییدیه های لازم (مانند تاییدیه استاندارد آسنسور) ، ممکن اسن مالکین در هنگام فروش ساختمان با مشکل مواجه شوند. همچنین چنین آسانسور هایی تحت پوشش بیمه های حوادث قرار نمیگیرند

۸) آیا میتوان داخل منازل دوبلکس یا سوبلکس آسانسور نصب کرد

پاسخ : بله ، نصب آسانسور هیدرولیک خانگی (هوم لیفت) در داخل واحد های دوبلکس و سوبلکس و نیز فروشگاه های چند طبقه براحتی امکان پذیر است.